Khởi nguồn Cung cấp thông tin mới nhất
Bài liên quan
CÁC BÀI VIẾT TRÊN WEBSITE ĐƯỢC TỔNG HỢP TỪ NHIỀU NGUỒN TRÊN MẠNG XÃ HỘI, INTERNET. CHÚNG TÔI KHÔNG CUNG CẤP, KHÔNG KINH DOANH TRÊN CÁC THÔNG TIN NÀY.
Cùng với việc xây dựng và hoàn thành xong hệ thống văn bản quy phạm luật pháp về bảo đảm môi trường và đề cao trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp trong hoạt động sản xuất kinh doanh, Việt Nam cần khẩn trương bổ sung và hoàn thiện điều khoản liên quan đến kế toán môi trường nhằm mục tiêu cải tiến và phát triển bền vững. Bài viết đánh giá những nguyên nhân cơ bản khiến kế toán môi trường chưa được áp dụng nhiều ở Việt Nam, khảo sát kinh nghiệm của một số quốc gia và hàm ý về cho nước ta nhằm đẩy mạnh áp dụng kế toán môi trường thời gian tới.
Xem thêm: Liên hệ ngay với công ty Vinasc nếu quý công ty có nhu cầu về dịch vụ kế toán ở quận Tân Bình nhanh chóng và chuyên nghiệp nhất.
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet
“Khoảng trống” kế toán môi trường
Trong những năm qua, Việt Nam rất chú trọng đến vụ việc bảo vệ môi trường trong quá trình hội nhập và trở nên tân tiến kinh tế nhằm mục tiêu cải tiến và phát triển bền vững lâu dài. Việt Nam hiện đã ban hành Luật Môi trường lần đầu vào năm 1993 và Luật bảo vệ môi trường sửa đổi vào khoảng thời gian 2005; Luật Thuế bảo vệ môi trường (Luật số 57/2010/QH12); Nghị định 67/2011/NĐ-CP ngày 08/08/2011 của Chính phủ quy định về đối tượng chịu thuế, căn cứ tính thuế, khai thuế, tính thuế, nộp thuế và hoàn thuế bảo vệ môi trường…
Bên cạnh đó, Bộ Tài chính cũng đã ban hành một số ít thông tư liên quan đến thuế môi trường như: Thông tư 152/2011/TT-BTC (hướng dẫn thi hành Nghị định 67/2011/NĐ-CP của Chính phủ); Thông tư 159/2012/TT-BTC (sửa đổi, bổ sung Thông tư 152/2011/TT-BTC)…
Mặc dù, dù Việt Nam đã quan tâm, chú trọng đến sự việc bảo vệ môi trường, trọng trách của doanh nghiệp (DN) đối với bảo đảm môi trường bằng việc xây dựng và hoàn thiện các văn bản pháp quy về lĩnh vực môi trường song cho tới nay vẫn thiếu vắng những văn bản pháp quy về kế toán môi trường và nhiều DN vẫn còn khá xa lạ với khái niệm kế toán môi trường.
Dù phổ biến tại nhiều quốc gia trong khu vực và thế giới, song đến nay phần lớn DN tại nước ta chưa áp dụng kế toán môi trường, chỉ 1 số ít các DN là công ty liên doanh và công ty có 100% vốn đầu tư nước ngoài (Ford Việt Nam, Panasonic AVC Việt Nam, Unilever Việt Nam, Pepsico nước ta…) theo quy định của các quốc gia này phải tổ chức kế toán môi trường, phải báo cáo những thông tin về môi trường cho các đối tượng sử dụng. Theo các chuyên gia tài chính, có khả năng chỉ ra một số ít Lý Do chính khiến kế toán môi trường vẫn chưa được chú trọng ở Việt Nam:
Thứ nhất là, hệ thống văn bản pháp quy chưa triển khai xong. chi tiết cụ thể, hiện nay Việt Nam chưa quy định trong số những chuẩn mực kế toán hiện hành về tài sản môi trường, nợ phải trả về chi phí môi trường vô hình, chi phí môi trường bên ngoài, thu nhập môi trường…; Chưa quy định trong chế độ kế toán hiện hành về chứng từ kế toán, tài khoản kế toán, báo cáo tài chính để phản ảnh những thông tin về môi trường; Chưa có những quy định hướng dẫn chi tiết cụ thể vế cách hạch toán những thông tin về môi trường phát sinh trong DN…
Hai là, nội dung của kế toán môi trường không được phổ biến, truyền thông media đến các nhà quản trị, những người làm công tác kế toán trong DN, phần lớn các DN đều chưa biết kế toán môi trường. Nội dung của kế toán môi trường chưa được đưa vào trong chương trình đào tạo ngành kế toán của phần đông các trường đại học tại Việt Nam. vấn đề này tạo nên “khoảng trống” về nguồn nhân lực thực hiện kế toán môi trường tại nước ta và là nguyên nhân quan trọng tạo cho các DN tại Việt Nam chưa tổ chức công tác kế toán môi trường.
Ba là, các nhà quản trị DN chỉ chú trọng đến lợi ích cục bộ và nghĩ rằng thực hiện công tác bảo vệ môi trường, thực hiện công tác kế toán môi trường làm tăng chi phí, ảnh hưởng đến lợi nhuận DN. Sự nhận thức chưa rõ về lợi ích, công dụng của việc áp dụng kế toán môi trường của nhà quản trị có thể coi nguyên nhân chính làm cho các DN tại Việt Namchưa áp dụng kế toán môi trường.
Kinh nghiệm quốc tế và khuyến nghị cho Việt Nam
Kế toán môi trường ở nhiều đất nước có nền kinh tế phát triển có thể coi là những kinh nghiệm đáng quý cho các nước đi sau như Việt Nam. Theo kinh nghiệm của các DN Hoa Kỳ, việc áp dụng những biện pháp đảm bảo môi trường và áp dụng kế toán môi trường sẽ làm tăng chi phí nói chung và chi phí về môi trường nói riêng, song cũng biến thành giúp DN thu lợi ích lớn hơn từ những hoạt động bảo đảm môi trường như: Thu nhập tăng lên từ tiết kiệm nước, năng lượng, nguyên liệu sử dụng, giảm chất thải, giảm chi phí xử lý chất thải.
Hiện nay, việc áp dụng kế toán môi trường tại nước này chủ yếu tập trung vào vụ việc chi phí môi trường ship hàng cho quá trình ra quyết định của nhà quản trị, tập trung vào cung cấp thông tin về môi trường theo yêu cầu của cơ quan quản lý và các thông tin kế toán này được thể hiện trong Báo cáo sáng kiến toàn cầu (GRI).
Kinh nghiệm của Hoa Kỳ, Đức, nước Nhật, Hàn Quốc… cho thấy, việc áp dụng kế toán môi trường trong doanh nghiệp tuy làm gia tăng chi phí về môi trường, song cũng giúp cho doanh nghiệp gia tăng lợi ích từ thu nhập về sản phẩm thân mật và gần gũi với môi trường; tiết kiệm chi phí nguyên liệu, chi phí xử lý chất thải, chi phí bị xử phạt do gây ô nhiễm và độc hại…
Tại Đức, các DN áp dụng kế toán môi trường giúp đưa ra ra quyết định thay đổi về kỹ thuật, về hệ thống tổ chức cai trị, về chiến lược sản phẩm theo hướng sản phẩm xanh, về sử dụng nguyên liệu thân mật với môi trường… Sự thay đổi này dẫn đến tiết kiệm ngân sách nguyên liệu, năng lượng, nước, tiết kiệm ngân sách xử lý chất thải, nâng cao năng suất, công dụng vận động… Kinh nghiệm của các DN Đức cũng cho thấy, việc áp dụng kế toán môi trường chủ yếu tập trung vào hạch toán dòng vật liệu, phân tích Bảng đầu vào – đầu ra, khẳng định lượng nguyên liệu, năng lượng, nước sử dụng hàng năm, khẳng định lượng khí thải, nước thải, chất thải rắn hàng năm.
Ở châu Á, Nhật Bản là đất nước mà các DN luôn đi đầu trong việc nghiên cứu và ứng dụng kế toán môi trường. Thực tế tại các DN quốc gia này cho biết, việc áp dụng những biện pháp đảm bảo môi trường và áp dụng kế toán môi trường sẽ làm tăng hiệu quả kinh tế của DN và hiệu quả bảo vệ môi trường.
Việc áp dụng kế toán môi trường tập trung vào hạch toán dòng vật liệu, kế toán chi phí và thu nhập về môi trường, phân tích bảng cân bằng sinh thái, phân tích chu kỳ sống sản phẩm, xác định lượng nguyên liệu, năng lượng, nước sử dụng hàng năm, khẳng định lượng khí thải nước thải, chất thải rắn hàng năm, kế toán chi phí và thu nhập về môi trường. Kế toán môi trường của Nhật Bản chú trọng đến sự việc sử dụng cả thước đo hiện vật và thước đo giá trị trong quy trình hạch toán và thông tin về môi trường được trình bày trong Báo cáo thường niên về môi trường, xã hội và tài chính.
Về cơ bản, để áp dụng kế toán môi trường đòi hỏi phải có hệ thống các chế độ, lao lý hoàn chỉnh, đồng bộ, phải có sự phối kết hợp chặt chẽ của các cơ quan của Chính phủ liên quan đến vụ việc môi trường và kế toán, các tổ chức bảo đảm môi trường, các hội công việc và nghề nghiệp về kế toán trong, ngoài nước và đặc biệt đối tượng chính là cộng đồng DN.
Việc áp dụng kế toán môi trường trong DN của các giang sơn ban đầu thường mang tính tự nguyện, nên trong giai đoạn đầu, các cơ quan quản lý chỉ ban hành những hướng dẫn DN thực hiện kế toán môi trường. Thực tiễn cho thấy, các DN thực hiện kế toán môi trường thì kết quả kinh doanh ngày càng tăng, tạo động lực cho tất cả các DN khác áp dụng kế toán môi trường. Vì vậy, các cơ quan quản lý nên ban hành những chuẩn mực về kế toán môi trường, quy định những thông tin môi trường trình bày trong báo cáo cung cấp cho bên ngoài DN, nhằm bảo đảm an toàn sự thống nhất cai quản về môi trường.
Theo các chuyên gia kế toán, các DN của mỗi quốc gia, tùy theo cơ sở vật chất kỹ thuật, tài năng và trình độ quản lý ở mỗi giai đoạn rất có khả năng nhấn mạnh một hoặc nhiều nội dung của kế toán môi trường nhưng về cơ bản nội dung của kế toán môi trường là: Hạch toán dòng vật liệu; Phân tích chu kỳ sống sản phẩm; Kế toán chi phí và thu nhập về môi trường; Đánh giá nhiệm vụ trong quản lý môi trường; Trình bày thông tin về môi trường trong báo cáo của DN…
Trong bối cảnh hiện nay, DN nước ta rất có thể lựa chọn vận dụng từ kinh nghiệm kế toán quản trị môi trường từ các nước Mỹ, Đức, nước Nhật, Hàn Quốc cho phù hợp với điều kiện buổi giao lưu của DN mình. Thực tế cũng cho biết thêm, kế toán môi trường thường được áp dụng tại các DN có quy mô lớn có nguồn tài chính dồi dào và cơ chế hoạt động nghiêm ngặt. thế nên, đối với các DN Việt Nam, trong giai đoạn đầu, rất có khả năng kế toán môi trường nên được thử nghiệm tại một dây chuyền hoặc một bộ phận trước khi tiến hành đại trà toàn DN.
CÁC BÀI VIẾT TRÊN WEBSITE ĐƯỢC TỔNG HỢP TỪ NHIỀU NGUỒN TRÊN MẠNG XÃ HỘI, INTERNET. CHÚNG TÔI KHÔNG CUNG CẤP, KHÔNG KINH DOANH TRÊN CÁC THÔNG TIN NÀY.
